Jak założyć własną firmę?

Decydując się na własną działalność gospodarczą czeka nas załatwienie kilku ważnych spraw organizacyjnych. Pomijam oczywisty fakt, że decydując się na firmę prowadzącą jakąś działalność powinniśmy się na tym znać, mieć jakieś doświadczenie i obserwacje, a sprawy finansowe nie spowodują że za chwile będziemy musieli się likwidować. W Polsce nie ma rejestracji firm na próbę, a ZUS i podatki należy płacić od początku. Nie rozpoczynajcie działalności od wysokich kredytów!

• Przede wszystkim nazwa firmy

Twoje imię i nazwisko będzie w nazwie firmy o ile zakładasz jednoosobową działalność gospodarczą.  Jednak wiele osób daje firmie dodatkowo nazwę własną lub opis swojej działalności. Prowadząc kwiaciarnię możemy dać w nazwie kwiaciarnia, sprzedaż kwiatów. Dodatkowo jest jakaś nazwa własna. Najczęściej związana z jakimś kwiatkiem (Kwiaciarnia "Stokrotka"), imieniem właścicielki czy założycielki (Kwiaciarnia "Marysieńka") czy lokalizacją (Kwiaciarnia na Bałuckim Rynku - Pawilon nr 17). Osoby, które zamierzają mieć swoją stronę internetową powinny wybór nazwy firmy sprawdzać pod kątem dostępności adresów w internecie i łatwości skojarzenia nazwy z działalnością. Przykładowo zajmując się doradztwem podatkowym można nazwać firmę jedną z form opodatkowania (na przykład "Zasady ogólne").

•  Pierwszy krok - wizyta w GUS, Głównym Urzędzie Statystycznym

GUS to bardzo ważny element naszej wędrówki przy zakładaniu firmy. Kiedyś wizyta w GUS stanowiła nie lada wyzwanie i znacznie wydłużała czas rejestracji firmy. Teraz mamy "jedno okienko" co jednak nie wyklucza wizyty w tej instytucji. Rolą GUS jest przygotowanie zestawień statystycznych w różnych dziedzinach gospodarki, demografii, geografii itp. Dla nas osób prowadzących działalność gospodarczą zobowiązania względem  GUS są jasno sprecyzowane.  "Obowiązki sprawozdawcze wobec urzędu statystycznego dotyczą wszystkich podmiotów gospodarki narodowej, tzn. osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Podmioty te zobowiązane są posiadać numer identyfikacyjny krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, tzw. numer REGON. Numerem tym posługują się przy przekazywaniu informacji wykorzystywanych dla celów statystycznych." Sprawozdania wysyłamy na wezwanie GUS. Jeżeli nie zatrudniamy setek pracowników to raczej nie powinniśmy ich dostać. Podobno pięć lat temu losowo wybrano kilka małych firm by sporządziły jednorazowe sprawozdania.
Jednak to nie dla regonu idziemy do GUS. Musimy we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej określić PKD naszej działalności.  Od tego zależy forma opodatkowania jaką wybierzemy w naszych rozliczeniach z Urzędem Skarbowym. Być może rozwieje to naszą niewiedzę, gdy kalkulacja opłacalności prowadzonej działalności okaże się inna niż to myśleliśmy na początku. Tak u niektórych osób było w przypadku usług internetowych. Myśleli, że będą płacić podatki w formie karty podatkowej, a gdy podpisali umowy z klientami musieli je potem zerwać z powodu wysokich podatków. Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) jest zbiorem rodzajów działalności gospodarczej jakie u nas występują. To nie jest takie proste bo klasyfikację piszą politycy, którzy nieświadomie  (lub świadomie) piszą ją w oderwaniu od rzeczywistości. Powoduje to wiele nieporozumień i różnych interpretacji urzędników, urzędów skarbowych i sądów. To przyczynia się do anarchii i różnych wysokości płaconych podatków za tę samą działalność w różnych częściach Polski.  Teoretycznie można wystąpić do GUS o określenie jakie PKD dotyczy tego co chcemy robić, ale to temat na kolejny artykuł.

• Wpis w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej - CEIDG

Kiedyś służył do tego wydział Handlu i Usług przy urzędzie miasta, gminy, dzielnicy. Przykładowo w Łodzi było kilka takich punktów, tyle ile dzielnic. Idea "jednego okienka" do załatwiania wszystkich spraw w jednym miejscu została przyjęta w tym mieście bardzo dosłownie. W 600 tysięcznej Łodzi takich punktów jest zamiast sześciu jeden. Do tego jest lokalizowany na obrzeżach miasta. Przez to mieszkańcy północnych dzielnic jeżdżą rejestrować firmę do miast satelitarnych. Na przykład do Zgierza. Dzięki temu urząd w 30 tysięcznym mieście ma petentów z 280 tyś. Bałut.
Po co jedziemy do tego urzędu? Głównie dlatego by osobiście podpisać ewidencję i otrzymać hasło do ePUAP. Gdy mamy hasło do ePUAP (Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej) praktycznie kończą się nasze wizyty w tym urzędzie i wszystkie zmiany nanosimy przez internet. To jest bardzo wygodne bo gdy zmieniamy na przykład dowód osobisty, zmiany są nanoszone automatycznie jednocześnie w Urzędzie Skarbowym, GUS, ZUS i CEIDG. Do ewidencji podajemy nazwę, określamy miejsce prowadzenia działalności i PKD czynności jakie chcemy robić. Podczas rejestracji możemy podać kilka PKD a potem to zmienić w zależności od potrzeby. Podczas rejestracji nowej firmy musimy na druku CEIDG-1 musimy wskazać odpowiednią formę opodatkowania. Właśnie do tego istotne było ustalenie PKD. Przy rejestracji powinno się podać numer firmowego konta bankowego. Nie wszystkie urzędy tego wymagają i dopuszczają konta prywatne. Jednak polityka banków bardzo zmieniła się w ostatnich latach. Konta firmowe w wielu bankach nie są powiązane z kosztami prowadzenia rachunków, a przelewy do ZUS i Urzędów Skarbowych są za darmo. Dlatego konto firmowe po prostu się opłaca.

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Teoretycznie do załatwiania rejestracji działalności wystarczy jedno okienko jednak na wszelki wypadek niektóre sprawy warto załatwiać osobiście. Dotyczy to ZUS. Trzeba tam bardzo uważać podając adres e-mail, nazwę firmy i wszelkie dane dotyczące naszej działalności. Dodatkowa spacja, przecinek, myślnik może spotem powodować sporo problemów i konieczności wyjaśnień. Kiedyś moje imię zapisano w ZUS-ie małą literą. System zwariował nie mogąc mnie zarejestrować. Tam z kolei dostaniemy hasło do PUE. PUE to Platforma Usług Elektronicznych ZUS. Mamy tam wszelkie informacje o ubezpieczeniu naszym i naszych pracowników. Zgłaszamy tam przerwy, choroby, niektóre zmiany wysokości składki. Platforma informuje nas również o zaległościach. O zaległości nie jest trudno, gdy coś źle wyliczymy. Otwierając nową działalność zazwyczaj przysługuje nam preferencyjny dwuletni okres obniżonej składki ZUS. Osoby płacące KRUS mogą (o ile spełniają określone warunki) dostać decyzję o wyłączeniu z płacenia składek ZUS-owskich.

• Wizyta w Urzędzie Skarbowym

Dzisiejszych Urzędów Skarbowych nie powinniśmy się bać. W porównaniu z czasami PRL-u urzędnicy są przychylni podatnikom, no chyba, że zdarzą się wam "ludzie z misją karania", z awansu społecznego. Jednak takie przypadki widziałem tylko w mediach. Przede wszystkim "jedno okienko" spowodowało, że dziś nie ma już obowiązku osobnego składania deklaracji NIP-1 do naczelnika Urzędu Skarbowego. NIP - Numer Identyfikacji Podatkowej praktycznie mają już wszyscy. Taki obowiązek mają jedynie inne formy własności prowadzonej działalności gospodarczej.
W podatku dochodowym mamy cztery podstawowe formy opodatkowania działalności gospodarczej. Zasady ogólne, podatek liniowy, i dwie formy zryczałtowane: karta podatkowa, oraz ryczałt  od przychodów ewidencjonowanych, w skrócie ryczałt od obrotu. O wskazaniach, wadach i zaletach tych różnych form napiszę w innym artykule. Można jeszcze wspomnieć o podatku tonażowym, ale dotyczy on jedynie armatorów eksploatujących statki handlowe w żegludze międzynarodowej. Firmy osiągające obroty powyżej 2 mln euro muszą wybrać tak zwaną pełną księgowość z kontami analitycznymi.
Niezależnie od podatku dochodowego podatnicy płacą podatek VAT. Podatek VAT zastąpił w Polsce w 1993 roku podatek obrotowy. Jest to podatek od wartości dodanej. Naliczany jest od różnicy miedzy sumą zakupów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, a przychodami uzyskanymi ze sprzedaży produktów i usług. Obligatoryjnie płacą go podatnicy, którzy w poprzednim roku osiągnęli obrót powyżej 200 tyś zł. W przypadku osób rozpoczynających prowadzenie działalności obowiązuje zwolnienie podmiotowe w VAT z mocy prawa do chwili, gdy osiągną limit obrotu. Przedsiębiorcy zwolnieni z VAT nie muszą składać żadnych deklaracji informujących urząd skarbowy o ich wyborze. Jednak nie wszystkim podatnikom opłaca się nie płacić podatku VAT. Często faktur VAT domagają się po prostu klienci. Niektóre Urzędy Skarbowe wymagają wskazania miejsca przechowywania ewidencji podatkowej, lub wskazania biura podatkowego. Poza tym odliczać VAT mogą tylko czynni podatnicy VAT, wiec po przekroczeniu limitu nie będziemy mogli odliczyć wcześniejszych zakupów.

Pozostałe działania dotyczące nowej firmy: księgowość, reklama, e-marketing, finanse, metody optymalizacji i nowinki podatkowe, postaram się poruszać w kolejnych artykułach.
Zapraszam do ich współtworzenia.

#CIDG #GUS #PKWiU #własna firma