Interpretacje podatkowe. Podatek od wygranej

  Wybieramy naszych przedstawicieli do Sejmu po to by stanowili oni prawo. Takie przynajmniej jest założenie. Posłowie męczą się po nocach, by nad ranem coś uchwalić. W ten sposób uchwalają nam ustawy i rozporządzenia byśmy wiedzieli jak postępować. Często ustawom, czy rozporządzeniom towarzyszą akty wykonawcze zwane też aktami normatywnymi, które w Polsce wydaje władza wykonawcza, czyli prezydent, premier, ministerstwa. Tak powstaje prawo, które najlepiej analizować w formie ujednoliconych tekstów ustaw.
 Czytając przepisy prawne pojawiają się jednak różne nieścisłości. Nie wynikają one jedynie z nocnej pracy posłów, czy blokowaniem prawa dostępu do dyskusji posłom opozycji. Po prostu wszystkiego zdefiniować się nie da. Dlatego mówimy, że przepisy prawa czegoś dokładnie nie precyzują. Pojawiają się wątpliwości i szukanie komentarzy dotyczących jakiegoś zagadnienia. Do kodeksów prawa są publikowane przedmiotowe komentarze przepisów opracowywane przez wybitnych prawników specjalizujących się w danej dziedzinie.

  W przypadku przepisów podatkowych takim komentarzem stają się interpretacje podatkowe wydawane przez izby skarbowe i wyroki sądów. Oczywiście, gdy mamy problem by zrozumieć jakiś przepis i dostosować go do naszej sytuacji nie pójdziemy zaraz do sądu. Pierwszym krokiem jest zasięgnięcie opinii u urzędnika naszego urzędu skarbowego, czy izby skarbowej. Ministerstwo Finansów również udziela informacji podatkowej telefonicznie pod numerem infolinii podatkowej:
Z tel. stacjonarnego: 801 055 055
Z tel. komórkowego: (22) 330 0330
Z zagranicy: +48 22 330 0330
oraz na stronie http://mf-arch.mf.gov.pl/web/wp/abc-podatkow/kip/komunikaty . To przydatna strona na której możemy między innymi sprawdzić czy kontrahent jest czynnym płatnikiem VAT. Oczekiwanie, że się dodzwonimy jest nieraz bardzo długie. Kolejka sięga nawet 100 oczekujących na rozmowę. Może dlatego że dzwonią tam nie tylko podatnicy, ale i urzędnicy Urzędów Skarbowych.

  Gdy sprawa jest bardziej złożona pozostaje nam złożyć w Izbie Skarbowej wniosek o udzielenie nam pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Na tej podstawie zostanie udzielona nam interpretacja indywidualna. Niestety, gdy pojawi się spór odnośnie interpretacji przepisów między nami, a urzędem skarbowym taka interpretacja nie zmienia automatycznie postanowienia urzędu. Nawet, gdy urząd rażąco mija się z przepisami. Najczęściej Urzędy Skarbowe przychylają się do wskazówek z Izby Skarbowej, jednak bywa, że pozostaje nam jedynie droga sądowa.
  Wyroki sądów oraz interpretacje Izby Skarbowej są zazwyczaj traktowane przez Urzędy Skarbowe jak akty wykonawcze wydawane przez Ministerstwo Finansów. Dlatego przydam przykład takiej sprawy w zakresie podatku od wygranej w konkursie studenckim.

  Nagrody są dobrą formą wzmacniania motywacji do nauki czy pracy. System nagród funkcjonuje w wielu zakładach pracy. Często nagroda jest częścią składową wynagrodzenia. Tak niedawno było w przypadku rządu Beaty Szydło, gdy premier przyznała nagrody ministrom bo im się "należały".

 Nagrody i wygrane podlegają opodatkowaniu w nieco inny sposób. Naliczany jest od nich podatek dochodowy w formie zryczałtowanej w wysokości 10% i nie podlegają  uwzględniania ich w zeznaniu rocznym PIT. Muszą być jednak spełnione odpowiednie warunki. Tak rozumiane nagrody i wynagrodzenia nie mogą być związane z działalnością gospodarczą. Nie można tak nagradzać pracowników, czy kontrahentów. Wyjątkiem są jedynie premie i nagrody dla kupujących. One spełniają wymogi ustawy. Jednak przeprowadzenie konkursu w celu wyłonienia wykonawcy już nie.

  Ustawodawca wyróżnił nagrody uczniów w szkołach dla za udział w konkursach, turniejach i olimpiadach  zwalniając ich od podatku. Takie same konkursy w przypadku studentów nie dają już takich przywilejów i konieczne jest zapłacenie zryczałtowanego podatku 10% po przekroczeniu jednorazowej nagrody w kwocie 2000zł (od 2018 roku). W latach ubiegłych było to 760 zł. Podatek jest wpłacany przez fundatora nagrody, który pomniejsza o tę kwotę wygraną, czyli organizator pobiera podatek od całej wygranej - a nie tylko od nadwyżki. Termin wpłaty podatku jest do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu przekazania nagrody. Od strony dokumentów podatkowych fundator musi złożyć formularz PIT-8AR do końca stycznia roku po wypłaceniu nagrody.
  Osoba nagrodzona nie musi już składać żadnych deklaracji i uwzględniać nagrodę w zeznaniu rocznym. Podobnie jest w przypadku wszelkich wygranych w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych. Od takich wygranych jest pobierany zryczałtowany podatek w wysokości 10%. Jedyną różnicą opodatkowania wygranych od nagród w konkursach jest kwota wolna od podatku która wynosi 2280 zł.

  Nagrody w konkursach muszą dodatkowo spełniać odpowiednie warunki. Ustawodawca nie definiuje czym jest konkurs. Zgodnie z definicją w Słowniku Języka Polskiego: konkurs jest to impreza, przedsięwzięcie dające możliwość wyboru najlepszych wykonawców, autorów danych prac itp. Ustawodawca stawia wymogi jakie powinien spełniać zorganizowany konkurs, by skorzystać z kwoty wolnej w wysokości 2000 zł. Przede wszystkim konkurs musi być ogłoszony w mediach, a dostęp do niego powinien być nie ograniczony. Za media uważana jest prasa, telewizja, radio, Internet, jak również radiowęzeł zakładowy czy inne publikacje. Przedmiotowo konkursy powinny być z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu.

  Kilka lat temu pojawił się problem interpretacji przepisów dotyczący konkursu na jednej z uczelni. Szkoła ogłosiła konkurs na najlepszy indeks. Nagroda wynosiła niespełna 20 000 zł. więc podlegała opodatkowaniu w wysokości 10 %. Niestety nagrodę wypłacono w całości i organizator nie uiścił  należnego podatku w wysokości 10%. Po zakończeniu roku podatkowego Urząd Skarbowy wysłał do nagrodzonego studenta PIT-8C, jako wezwanie zapłaty z tytułu innych dochodów. Konieczność zapłacenia podatku według skali podatkowej podatku dochodowego (w przypadku tego studenta 18%) wywołało jego podejrzliwość  i wystosował wniosek do Izby Skarbowej o interpretację podatkową. Jednocześnie pisemnego wyjaśnienia w przedmiotowej sprawie odmówiła uczelnia. Ustnie tłumaczyli, że uczniowie nie podlegają opodatkowaniu, tak jak niektóre stypendia.

We wniosku były zadane trzy pytania:
- czy student powinien płacić podatek od nagrody w wysokości 18 %,
- czy nagroda za najlepszy indeks podlega wykluczeniu z tytułu postanowienia uczelni dotyczącego jej uczniów,
 - czy mają w tym przypadku zastosowania przepisy szczegółowe dotyczące szkół, wydawane w  rozporządzeniach Ministra Edukacji Narodowej albo Ministra Kultury i Sztuki Które zwalniają niektóre stypendia i nagrody naukowe z opodatkowania...
  We wniosku student zasugerował, że jego zdaniem nie powinien ponosić odpowiedzialności za brak kompetencji pracowników uczelni. Proponuje by w zaistniałej sytuacji przywrócić mu możliwość wpłacenia 10% otrzymanej nagrody na rzecz uczelni by ta zapłaciła w Urzędzie  Skarbowym podatek należny od wygranej.

   Interpretacja Izby Skarbowej była następująca. Przede wszystkim od przychodów należy płacić podatki i dotyczy to również nagród. Nagrody są opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 10%. Kwota wolna wynosiła wówczas 760 zł. dlatego jego nagroda podlegała opodatkowaniu. Podatek od nagród nie łączy się z podatkiem liczonym według skali podatkowej podatku dochodowego i nie podlega ujęciu w zeznaniu rocznym. Następnie Izba Skarbowa wskazała kto jest płatnikiem w zaistniałej sytuacji, kiedy był termin rozliczenia tego podatku i że osoba nagrodzona powinna w chwili otrzymania nagrody przekazać cześć swojej wygranej w wysokości 10 % płatnikowi podatku (czyli uczelni). Następnie IS potwierdziła, że przyznana nagroda spełniała warunki ustawy dotyczące konkursu. Była odpowiednio ogłoszona, posiadała stosowny regulamin i dotyczyła nauki. Nagroda przyznana przez uczelnię nie podlega przepisom dotyczącym uczniów i specjalnemu rozporządzeniu Ministra Kultury i Sztuki jest błędna. Rozporządzenie to dotyczy stypendiów i pomocy materialnej dla uczniów, studentów... Nie spełnia też (w świetle tego rozporządzenia) ulgom z tytułu  nagród przyznawanych uczniom za udział w konkursach, turniejach i olimpiadach organizowanych na podstawie odrębnych przepisów o systemie oświaty.  Natomiast fakt niepobrania przez organizatora konkursu 10% zryczałtowanego podatku dochodowego oraz wystawienie PIT-8C przez Urząd Skarbowy nie oznacza, że na wnioskodawcy nie ciąży obowiązek opodatkowania nagrody zryczałtowanym 10% podatkiem. Podatek ten powinien być zapłacony do 30 kwietnia przy rozliczeniu podatku za rok ubiegły. Ma to być roczne rozliczenie i uzupełnienie podatku należnego w stosunku do pobranych zaliczek na podatek dochodowy.

  Wobec tego stanowisko wnioskodawcy zostało uznane za nieprawidłowe. I Izba podtrzymała postępowanie Urzędu Skarbowego wyjaśniając jedynie skalę należnego podatku.
Należy pamiętać, że Dyrektor Izby Skarbowej, działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadzi postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny. Związany jest wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.



  Swoją drogą organizowanie konkursów i przyznawanie nagród nie powinno powodować niepokojów i problemów u obdarowanego. Nie temu ma służyć nagroda. Ma ona mieć symbol motywacyjny, a nie powodować złej opinii o fundatorze nagrody i jego braku kompetencji w aspekcie należności podatkowych. Uczelnia chciała dobrze, a wyszło jak wyszło. Ciekawa jest interpretacja, że podatek zryczałtowany od nagrody jest traktowany jak zaliczka na poczet podatku dochodowego uwzględnianego w zeznaniu rocznym. To powoduje, że według opinii internautów, deklaracja PIT-8C jest traktowana nie jako nakaz płatniczy, ale jak zachęta do wpłacenia dobrowolnej składki na jakąś wymyśloną fundację. Skoro nie jestem płatnikiem podatku, to dlaczego mam go płacić za kogoś? Zaliczkę na podatek dochodowy płaci jedynie pracodawca za pracownika.

#interpretacje podatkowe #ordynacja podatkowa #PIT-8C #PIT-8AR #podatek od nagrody #podatek od wygranej #konkurs #infolinia podatkowa #informacja podatkowa #zeznanie roczne