ePUAP. Elektroniczna skrzynka podawcza. Jak zdobyć dostęp?

Poczta elektroniczna już dawno wyparła typową pocztę tradycyjną. Nawet kartek świątecznych do znajomych i rodziny wysyłamy coraz mniej. Dużo popularniejsze są SMS-y i MMS-y.
Za to w firmach do klientów najczęściej wysyłane są a-maile świąteczne.
W Europie to samo od wielu lat dotyczy urzędów.

Gdy dziesięć lat temu znajomy ze Szwecji sprzedał mi swój samochód było dla mnie szokiem, że całą operację przerejestrowania zrobił w kilka minut, poprzez internet, nie wstając od stołu przy którym siedzieliśmy. Dodam, że był wówczas w Polsce. Mnie to kosztowało cztery miesiące biegania po różnych urzędach. Sporo nerwów i pieniędzy. Nic nie dało tłumaczenie, że na stronie szwedzkiego urzędu komunikacyjnego od  dawna figuruję jako nowy właściciel auta. Potrzebne były tłumaczenia z języka szwedzkiego (łącznie z opisem druku) i wyjaśnianie dlaczego część dowodu rejestracyjnego służy dawnemu właścicielowi auta jako poświadczenie sprzedaży. Interweniowała ambasada Szwecji, pisma od tłumaczy, a pan urzędnik i tak nie chciał tego zrozumieć sugerując mi jakiś datek na zrozumienie. Oczywiście przesyłanie mailem dokumentacji było dla niego niepojęte.

Co ciekawe właśnie wówczas zaczęła wchodzić w życie ustawa o potwierdzaniu korespondencji elektronicznej podpisem zaufanym. Stopniowo pieczątki i podpisy na fakturach stawały się niepotrzebne a i e-deklaracje podatkowe nieśmiało i testowo wkraczały do niektórych urzędów. Pierwsze podpisy elektroniczne, to były podpisy kwalifikowane. To był ciekawy pomysł by pisma urzędowe były podpisywane za pomocą płatnego certyfikowanego klucza, który firmy uzyskiwały dzięki firmom prywatnym. Tak uzyskanym podpisem elektronicznym można było potwierdzać:

• przesyłanie dokumentów do jednostek administracji publicznej      
• podpisywanie umów zapisanych w formie elektronicznej     
• składanie zleceń w niektórych aukcjach internetowych     
• podpisywanie faktur elektronicznych     
• uwierzytelnianie transakcji w banku

Wkrótce obok podpisu kwalifikowanego pojawił się darmowy podpis zaufany, a do wielu z powyższych operacji już nie wymaga się podpisu. Nawet e-faktura nie wymaga już pieczątki i podpisu. Niepotrzebne jest nawet oświadczenie odbiorcy faktury uprawniające do odbioru takich faktur. Jest domniemanie, że odbiorca toleruje tę formę. Właściwie zapłata należności za fakturę jest niemym przyjęciem umowy na wystawianie e-faktury. Deklaracje i zeznania podatkowe wysyłane drogą elektroniczną do urzędu skarbowego są podpisywane danymi. W bankach internetowych konta są zakładane przez internet, potem dane z dowodu potwierdza listonosz. Podobnie jest ze zmianą umów na dostawę prądu, gazu czy z operatorami telekomunikacyjnymi.
Dopiero przy zakładaniu firmy dobrze jest posiadać profil zaufany by mieć dostęp do elektronicznej poczty podawczej.

Gdzie można założyć profil zaufany i co on daje?
Początkowo profil zaufany zakładało się jedynie w dwóch etapach. W internecie dokonywaliśmy rejestracji, na stronie, na przykład ePUAP, a potem potwierdzało się dane w jednym z urzędów: urząd miasta, gminy, ZUS lub Urząd Skarbowy. Od kilku lat do punktów potwierdzających profil zaufany dołączyły banki.
Obecnie wystarczy posiadać konto w banku internetowym, by bez wychodzenia z domu, dzięki internetowi, zarejestrować się na stronie - pz.gov.pl . Tam bardzo szybko uzyskamy profil zaufany.

Dzięki profilowi zaufanemu możemy korzystać z setek usług online na wielu portalach urzędowych. Takimi portalami są między innymi:  

• Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (ePUAP) — na przykład złożysz tu wniosek o dowód osobisty, uzyskasz odpisy aktów, zgłosisz urodzenie dziecka, rozliczysz podatki, pobierzesz zaświadczenie o niekaralności, złożysz wniosek o kartę EKUZ,
•  Platforma Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (PUE ZUS) — na przykład możesz tu umówić się na wizytę w placówce ZUS, wysłać wnioski, sprawdzać swoje zwolnienia lekarskie, sprawdzić, czy pracodawca zgłosił cię do ubezpieczeń,
• Centralna Ewidencja Działalności Gospodarczej (CEIDG) — na przykład możesz tu założyć firmę, wznowić lub zawiesić działalność gospodarczą, uzyskać dane osób, które prowadzą firmy w Polsce.

Również z serwisu OBYWATEL.GOV.PL korzystamy przy pomocy profilu zaufanego. Dzięki temu potwierdzamy, kim jesteśmy. Za pomocą profilu zaufanego możemy sprawdzić:

• swoje punkty karne,     
• swoje dane w Rejestrze Dowodów Osobistych,     
• czy nasz dowód jest unieważniony,     
• jakie są nasze dane w rejestrze PESEL.

Przykładowo mowę z miastem na wywóz nieczystości z naszej posesji można podpisać i wysłać dzięki profilowi zaufanemu.

Dla osób prowadzących działalność gospodarczą profil zaufany jest podstawowym narzędziem dostępu do elektronicznego punktu podawczego. Dzięki niemu otwieramy działalność gospodarczą, dokonujemy zmian w naszym wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Profilem zaufanym informujemy urzędy o zawieszeniu lub likwidacji działalności gospodarczej, zmianie dowodu osobistego, adresu, numeru telefonu, konta bankowego itp.

 Dzięki profilowi zaufanemu korzystamy z platformy PUE ZUS. Tam możemy łatwo złożyć odpowiednie deklaracje, sprawdzić stan naszego konta, nanosić zmiany.
O ile większość programów do księgowania posiada bramki do wysyłania deklaracji podatkowych do stosownych urzędów skarbowych to wszystko wskazuje na to, że JPK VAT będziemy wysyłać również dzięki profilowi zaufanemu. 
Do tej pory mogliśmy wybierać miedzy elektroniczną a alternatywną papierową formą dokumentów wysyłanych tradycyjną pocztą. JPK VAT jest pierwszym ustawowo określonym wyłącznie elektronicznym plikiem wysyłanym tylko pocztą elektroniczną.  

O zastąpieniu wydziałów komunikacji wydziałami internetowymi na razie nie słychać. Większość rodaków po prostu kocha biurokrację i armię nikomu niepotrzebnych urzędników.

#JPK VAT, #profil zaufany, #CEIDG, #ePUAP, #PUE ZUS